مانیتورینگ شبکه چیست؟

نظارت مستمر بر شبکه را به اصطلاح مانیتورینگ شبکه می‌گویند. هر شرکت و سازمانی که برای کاربران خود اهمیت قائل است، می‌بایست بر روی عملکرد سیستم شبکه خود به‌صورت مستمر نظارت داشته باشد و به‌نوعی می‌توان گفت این پایش و نظارت مستمر بر روی شبکه یکی از مهم‌ترین ارکان یک سیستم شبکه می‌باشد.

اگر شما نیز قصد راه‌اندازی یک سیستم شبکه را دارید و یا هم‌اکنون با یک سیستم شبکه سر‌و‌کار داشته و با مانیتورینگ شبکه آشنا نیستید؛ با ما تا انتهای این مقاله همراه باشید تا با مانیتورینگ شبکه آشنا شده و مزایا و نحوه عملکرد آن را با هم بررسی کنیم.

مانیتورینگ شبکه (Network Monitoring)

همانطور که گفته شد؛ به پایش و نظارت مستمر بر روی سیستم شبکه، مانیتورینگ شبکه گفته می‌شود. این نظارت به منظور شناسایی و رفع سریع هر گونه نقصان و یا ایراد احتمالی در سیستم و اطمینان از بازده بالا و به‌درستی کار کردن شبکه انجام می‌شود. به‌عنوان مثال با کمک مانیتورینگ شبکه می‌توان وضعیت اجزای مختلف شبکه مانند سوئیچ‌ها، سرورها و یا روترها را بررسی کرد و تحت نظر گرفت تا در هنگام بروز مشکل بر روی هر یک از این اجزا، ایراد توسط نرم‌افزار مانیتورینگ شبکه به مدیر شبکه اطلاع داده شده و توسط مدیر رفع گردد.

اهمیت مانیتورینگ شبکه در چیست؟

مانیتورینگ شبکه وضعیت فعلی شبکه و اجزای آن را به مدیر شبکه اطلاع می‌دهد. برای این که از سلامت، بازده، دسترسی‌پذیری، میزان مصرف پهنای باند، مشکلات احتمالی و دیگر موارد سیستم شبکه خود مطلع باشید، لازم است که شبکه شما به‌صورت مستمر نظارت و پایش شود. علاوه بر موارد گفته شده، پایش شبکه با شیوه‌های مناسب باعث می‌شود تا از برخی مشکلات امنیتی در شبکه نیز آگاه شد و قبل از بروز خسارت سنگین، آن‌ها را برطرف کرد.

مانیتورینگ شبکه چگونه انجام می‌شود؟

مانیتورینگ شبکه برای امتحان کرد دسترسی‌پذیری و بازد از تکنیک‌های مختلفی استفاده می‌کند. از رایج‌ترین این تکنیک‌ها می‌توان به:

Ping: پینگ از اولین و ساده‌ترین تکنیک‌هایی است که نرم‌افزار مانیتورینگ برای ارزیاب هاست در شبکه استفاده می‌کند.

SNMP: پروتکل مدیریت آسان شبکه که با نام SNMP نیز شناخته می‌شود؛ تجهیزاتی که به شبکه متصل هستند را از طریق نرم‌افزار مانیتورینگ بررسی می‌کند.

Syslog: در صورت وقوع مشکل در عملکرد هر کدام از اجزای شبکه، سیستم مدیریت خودکار Syslog به مسئولان مربوطه پیغام می‌فرستد.

Script: در صورتی که یک شبکه علارغم استفاده از مانیتورینگ شبکه، باز هم دارای ایراداتی باشد؛ اسکریپت‌ها این ایرادات کوچک را رفع می‌کنند.

مزایای مانیتورینگ شبکه

در ابتدای این مقاله در مورد لازم بودن مانیتورینگ شبکه در یک سیستم شبکه صحبت کردیم و اکنون به مزایای استفاده از مانیتورینگ شبکه می‌پردازیم. می‌توان گفت بزرگترین مزیت پایش شبکه، مطلع کردن ما از وضعیت جاری شبکه و مشخص کردن ایرادات آن است. اما علاوه بر این مزیت، مانیتورینگ شبکه مزایای دیگری نیز دارد. که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به:

کاهش هزینه: بدون نظارت بر شبکه، بازده و عملکرد شبکه و اجزای آن از شما پنهان می‌ماند. از این رو اگر نقص و یا ایرادی در سیستم شبکه شما موجود باشد؛ شما از آن مطلع نخواهید بود و این موضوع می‌توان خسارات مالی زیادی را در آینده به شما وارد کند.

افزایش بازده شبکه: همانطور که تاکنون گفته شده است؛ با کمک مانیتورینگ شبکه می‌توان مشکلات را زودتر و پیش از آن که بر ساز‌و‌کار شبکه اثر مخربی بگذارد شناسایی و رفع کرد. که این موضوع به افزایش بازده سیستم شبکه شما کمک می‌کند.

کمک به ارتقای امنیت: مانیتورینگ شبکه وظیفه برقراری امنیت بر روی شبکه را ندارد اما با توجه به فعالیت‌هایی که انجام می‌دهد؛ می‌تواند به بهبود امنیت شبکه کمک کند.

تسریع عیب‌یابی: نرم‌افزار مانیتورینگ اطلاعات کاملی در مورد نقص موجود در شبکه به شما می‌دهد که این مسئله باعث می‌شود عملیات عیب‌یابی و رفع مشکل به سریع‌ترین روش ممکن انجام شود اشاره کرد.